Volgens de ATEX-richtlijn, die de preventie van stofexplosies wettelijk regelt, is elke diervoederfabrikant verplicht zijn bedrijf onder te verdelen in zones naargelang de risico’s op stofexplosies. Bovendien moeten alle machines een analyse ondergaan in functie van stofexplosie en arbeidsveiligheid.

De implementatie van deze ATEX-ricthlijn is in veel mengvoederbedrijven niet vanzelfsprekend. Daarom werkte BFA een handboek stofexplosieveiligheidsdocument uit (zie publicaties), dat in 2021 werd geactualiseerd.  

De studie van het extern risico van stofexplosie is een belangrijk element bij het verkrijgen van een omgevingsvergunning. Verschillende bedrijven in de mengvoedersector die een omgevingsvergunningsaanvraag (of vernieuwingsaanvraag) hebben ingediend, werden geconfronteerd met de vraag om het extern risico van stofexplosie voor hun bedrijf gedetailleerd in te schatten.

De autoriteiten vroegen om dit te berekenen, rekening houdend met de verschillende reductiemaatregelen tegen stofexplosie die het bedrijf genomen had en/of plande.

Opmaak van de berekeningstool

BFA sprak een consultant aan om deze eis op sectoraal niveau aan te pakken. Zo werd in 2010 een model (GEX) opgesteld waarmee het extern risico eenvoudig kan worden berekend. De opmaak van dit model gebeurde niet enkel op basis van literatuurstudie, maar ook met behulp van de dataset die BFA via een enquête onder haar leden bekwam.  

In 2021 werd de handleiding aan een update onderworpen. Op technisch vlak hadden er zich immers ontwikkelingen voorgedaan die het extern risico verminderen. De BFA Werkgroep Stofexplosie bracht - samen met veiligheidsrapporteringsdeskundige Bart Huybrechts - deze nieuwe technische maatregelen in kaart. De geactualiseerde handleiding is sinds mei 2022 te koop.

Zowel leden als niet leden kunnen gebruik maken van de online berekeningstool. Toegang wordt verleend na het aankopen van het handboek (zie publicaties). De procedure en handleiding van deze berekeningstool zijn ook beschikbaar. 

Opleidingen en begeleiding

Het bedrijf kan kiezen om de berekening van het extern risico zelf uit te voeren, of beroep te doen op een externe consultant. Indien het bedrijf er voor kiest om zelf de berekening uit te voeren dan worden zij hierbij bijgestaan door BFA. Bedrijven die ervoor kiezen om beroep te doen op een extern bedrijf, kunnen bij BFA terecht voor gegevens van ervaren adviesbureaus.  

Aangezien de tool erkend werd door de Vlaamse overheid, is het niet nodig om tijdens het uitvoeren van de studie beroep te doen op een erkend veiligheidsrapporteringsdeskundige (VR-deskundige). Enkel ter validatie van het resultaat moet de VR-deskundige nog tussenkomen.